عوارض بوتاکس چیست؟
یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی انسان، افزایش سن و عوارض ناشی از آن است. انسان به شکل طبیعی و ذاتی میل به زیبایی و جوانی دارد. استفاده از بوتاکس برای رفع چین و چروک‌های سطحی پوست و پیشگیری از ایجاد آن‌ها یکی از آسان‌ترین راه‌ها برای مقابله با عوارض افزایش سن است. ما در این مقاله قصد داریم به ماهیت بوتاکس و عوارض بوتاکس صورت بپردازیم. همراه باشید.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس نوعی داروی تزریقی است که با وارد شدن به عضلات زیر پوست، باعث فلج مقطعی عضلات و در نهایت کاهش و از بین رفتن چین و چروک‌های سطحی می‌شود. ضمن این که بی‌حس شدن عضلات باعث پیشگیری از ایجاد چین و چروک به صورت موقت می‌گردد. بوتاکس در واقع نوعی سم ضعیف شده است که از باکتری کلستریدیوم تولید می‌شود این باکتری باعث ایجاد فلج عضلانی و در نهایت از بین رفتن چین و چروک‌ها می‌شود.
عملکرد بوتاکس چگونه است؟
انقباض ارادی و غیر ارادی عضلات صورت در زمان اخم کردن، خندیدن، تحت فشار قرار گرفتن در زمان خواب و فشار روی بالشت و… عامل اصلی ایجاد چین و چروک‌های روی پوست محسوب می‌شوند. تنها راه پیشگیری از ایجاد چین و چروک و یا از بین بردن آن‌ها استفاده از یک عامل خارجی است که بتواند این انقباضات و فشارها را از بین برده یا کاهش دهد. تزریق بوتاکس با توجه به خاصیت ایجاد فلج عضلانی، یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای متوقف کردن حرکت عضلات صورت و در نتیجه محو شدن چروک‌ها است.
بوتاکس نخستین بار در سال ۱۹۸۰ میلادی برای کاربردهای زیبایی توسط یک پزشک کانادایی کشف و مورد استفاده قرار گرفت. در واقع این پزشک کانادایی به شکل تصادفی کشف کرد، بیمارانی که برای موارد درمانی تزریق بوتاکس داشته اند، به شکل قابل توجهی کاهش چین و چروک در اطراف محل تزریق را تجربه کرده اند.
چه کسانی می‌توانند بوتاکس تزریق کنند؟
استفاده از بوتاکس امروزه یکی از رایج‌ترین درمان‌های زیبایی برای کاهش چین و چروک ناشی از عوارض افزایش سن محسوب می‌شود. بر خلاف تصور عموم که استفاده از بوتاکس را مخصوص افراد میانسال و پیر می‌دانند، همه افراد بالای ۲۵ سال در صورت وجود چین و چروک‌های خفیف می‌توانند کاندید تزریق بوتاکس باشند. تأثیرات بوتاکس در افرادی که به سنین پیری رسیده و چین و چروک‌های پوستی در آن‌ها عمیق است به مراتب کمتر از افراد جوان‌تر با چین و چروک‌های سطحی است.
همچنین تزریق بوتاکس هیچ محدودیت جنسیتی نداشته و زنان و مردان می‌توانند برای رفع چین و چروک پوست و جوانسازی آن از تزریق بوتاکس استفاده کنند.
بوتاکس هم می‌تواند خاصیت درمانی داشته و چین و چروک‌های سطحی و متوسط را از میان بردارد و هم می‌تواند به عنوان یک عامل پیشگیری، مانع از ایجاد چین و چروک یا عمیق شدن چین و چروک‌های سطحی باشد. بنابراین زمان درست استفاده از بوتاکس نقش مهمی در موفقیت‌های ناشی از تزریق آن خواهد داشت.
این افراد سراغ تزریق بوتاکس نروند!
اگرچه بوتاکس یکی از پیش پا افتاده‌ترین و ساده‌ترین روش‌های جوانسازی پوست محسوب می‌شود و نسبت به روش‌های جراحی کم تهاجمی‌تر است، اما همچنان افرادی وجود دارند که کاندید مناسبی برای انجام تزریق نیستند، تزریق بوتاکس در نواحی مختلف صورت از جمله پیشانی، شقیقه ها، اطراف چشم، لب، گردن و… انجام می‌گیرد. افرادی که در فهرست زیر نام می‌بریم باید از انجام تزریق بوتاکس خودداری کنند:
- بیماران با تجربه مشکلات قلبی و عروقی
- کسانی که واکسن بیماری‌های مختلف را به تازگی و کمتر از دو هفته قبل از تزریق بوتاکس دریافت کرده اند.
- افراد کمتر از ۱۸ سال و بیشتر از ۸۰ سال
- مادران باردار و شیرده
- افرادی که سابقه بیماری‌های عفونی و التهابی در ناحیه تزریق دارند.
- افرادی که بیماری‌های مرتبط با سیستم عصبی و عضلانی دارند (مثل بیمارهای‌ام اس)
- افراد دارای مشکل انعقاد خون و مصرف کنندگان داروهای روان کننده خون
- افراد دارای سیستم ایمنی بسیار ضعیف یا کسانی که دچار عفونت‌های شدید در بدن هستند.
عوارض رایج تزریق بوتاکس
همان طور که پیش‌تر گفتیم تزریق بوتاکس یک روش کمتر تهاجمی در مقایسه با جراحی‌های زیبایی و جوانسازی پوست محسوب می‌شود اما این روش نیز مانند سایر روش‌های زیبایی ممکن است عوارض مختلفی را به همراه داشته باشد. اگرچه این عوارض در همه افرادی که تزریق بوتاکس را انجام می‌دهند بروز نمی‌کند اما به عنوان عوارض رایج ممکن است درصد پایینی از افراد آن را تجربه کنند.
نباید از نظر دور داشت که بوتاکس از سم بوتولینوم تهیه می‌شود که ماده‌ای بسیار سمی و کشنده است، بنابراین هرگونه استفاده نادرست و غیر علمی از آن می‌تواند منجر به بروز صدمات جبران ناپذیر، عوارض شدید و حتی مرگ در افراد شود. با این حال چنین عوارضی بسیار نادر است و انجام تزریق بوتاکس در کلینیک‌های معتبر زیبایی و همچنین استفاده از برندهای معتبر بوتاکس، احتمال بروز چنین عوارضی را تقریبا به صفر می‌رساند.
مهمترین عوارض بوتاکس عبارتند از:
کبودی
اگر تصاویر بوتاکس صورت قبل و بعد از تزریق را دیده باشید، مطمئنا لکه‌های کبود محل تزریق آمپول بوتاکس را مشاهده کرده اید. کبودی محل تزریق یکی از شایع‌ترین و اصلی‌ترین عوارض این روش زیبایی است که در اثر تزریق غیر اصولی و یا مهارت نداشتن پزشک متخصص در تزریق و در نتیجه آسیب دیدن عروق خونی رخ می‌دهد. تزریق بوتاکس در حالت نشسته و فشار دادن محل تزریق توسط پزشک، می‌تواند تا حدود زیادی احتمال بروز کبودی محل تزریق را کاهش دهد.
قرمزی و التهاب پوست
یکی دیگر از عوارض اجتناب ناپذیر و رایج تزریق بوتاکس قرمزی محل تزریق است که اکثر افراد آن را تجربه می‌کنند. این عارضه عموما چند ساعت بعد از تزریق برطرف می‌شود. استفاده از کمپرس آب سرد می‌تواند در کاهش این عارضه بسیار تأثیرگذار باشد.
درد
یکی دیگر از عوارض احتمالی تزریق بوتاکس، احساس درد در ناحیه تزریق است. درد در زمان تماس آمپول با پوست کاملا طبیعی و قابل تحمل است و بعد از انجام تزریق درد کاهش پیدا می‌کند. در صورتی که آستانه تحمل درد کمی دارید بهتر است از پزشک خود بخواهید که از داروهای بی‌حسی موضعی برای کاهش درد ناشی از تزریق استفاده کند.
سردرد و تهوع
برخی افراد بعد از تزریق بوتاکس سردرد و تهوع را تجربه می‌کنند. این عارضه به ویژه برای کسانی که نخستین بار از تزریق بوتاکس استفاده می‌کنند رخ می‌دهد. با مشورت پزشک می‌توانید برای کاهش این عارضه از داروهای مسکن و ضد تهوع استفاده کنید.
واکنش‌های کولینرژیک
گاهی نیز تزریق بوتاکس با واکنش‌های کولینرژیک همراه است. افرادی که به این عارضه دچار می‌شوند عموما دچار خشکی دهان و خشکی چشم می‌شوند. برای رفع این عوارض می‌توان از نوشیدن آب و قطره اشک مصنوعی استفاده کرد.
عفونت
این عارضه خیلی شایع و رایج نیست. با این وجود تزریق در محیط‌های درمانی غیر استریل و غیر درمانی و تزریق بوتاکس توسط فرد غیر پزشک احتمال عفونت را در محل تزریق بالا می‌برد. اگرچه محلول‌های بوتاکس در محیط‌های کاملا استریل و در شرایط استاندارد نگه داری می‌شوند با این حال برای کاهش احتمال بروز عفونت، پزشک قبل از تزریق پوست را کاملا استریل می‌کند تا خطر بروز عفونت به صفر برسد.
عوارض تزریق بوتاکس در بین ابروها
هیچ یک از عوارضی که به آن‌ها اشاره کرده‌ایم دائمی نیستند و جای نگرانی بابت بروز آن‌ها وجود ندارد. مهمترین و نگران کننده‌ترین عوارض تزریق بوتاکس از نظر مراجعین عوارضی است که در پی تزریق بوتاکس بین دو ابرو احتمال رخ دادن آن‌ها وجود دارد. این عوارض عبارتند از:
– افتادگی پلک
بروز این عارضه در افرادی که تزریق بوتاکس را در محل‌های غیر تخصصی و نزد افراد غیر متخصص انجام می‌دهند بیشتر دیده می‌شود. مهمترین دلیل این عارضه تزریق نادرست و اثرگذاری بوتاکس بر عضلات بالا برنده پلک فوقانی است. این عارضه عموما بین ۲ تا ۱۵ روز بعد از تزریق بوتاکس مشاهده می‌شود و ۲ تا ۸ هفته بعد به مرور بهبود می‌یابد.
– افزایش خطوط مجاور بینی
گاهی فلج شدن عضلات ناحیه بین ابروها، فعالیت عضلات اطراف بینی را افزایش داده و خطوط مجاور بینی بیشتر نمایان می‌شوند. این مسئله به ویژه در زمان خندیدن و اخم کردن بیشتر دیده می‌شود. برای پیشگیری از این عارضه نیاز است که طرفین بینی نیز تزریق بوتاکس انجام شود.
تورم بافت لنفاوی ابرو و پلک
احتمال بروز این عارضه بسیار کم است. این عارضه عموما در افرادی دیده می‌شود که سابقه تورم و التهاب در ناحیه ابرو و پلک دارند، به ویژه کسانی که دچار پف صبحگاهی چشم می‌شوند.
عوارض تزریق بوتاکس به پیشانی و اطراف ابرو
تزریق بوتاکس به ناحیه پیشانی و اطراف ابرو می‌تواند با عوارضی همراه باشد که در افراد کمی شاهد بروز آن هستیم. مهمترین عوارض تزریق بوتاکس پیشانی عبارتند از:
افتادگی ابروها
عضله پیشانی یک عضله نازک و حساب به دوزهای پایین بوتاکس است. اگر محل تزریق در پیشانی بیش از اندازه پایین باشد می‌تواند باعث افتادگی ابرو و پلک‌ها شود. ممکن است در پی بروز این عارضه در ناحیه پیشانی و پلک‌های فوقانی احساس سنگینی کنید که با آرایش کردن این حس افزایش می‌یابد. این عارضه معمولا بعد از ۱ تا ۴ هفته از میان می‌رود. در صورتی که تزریق بوتاکس توسط پزشک متخصص و آشنا به آناتومی صورت انجام گیرد احتمال بروز این عارضه تقریبا صفر است.
چهره بی‌احساس
چهره بی‌احساس یا یخ زده اصطلاحی است که برای یکی از عوارض ناشی از تزریق بوتاکس به کار می‌برند. این اتفاق به دلیل تزریق دوزهای بیش از اندازه رخ می‌دهد. برای پیشگیری از این عارضه باید از دوز پایین بوتاکس استفاده شده و بعد از ۱ ماه در صورت نیاز تزریق مجدد انجام گیرد.
علامت مِفیستو
بالا رفتن بخش میانی یا یک سوم انتهایی ابرو را علامت مفیستو می‌نامند. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که بخش‌های طرفی عضله‌ی پیشانی به خوبی فلج نشده باشند.
عوارض کمتر رایج تزریق بوتاکس
در کنار عوارضی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، عوارض دیگری وجود دارد که کمتر رایج هستند و درصد کمی از افراد آن را تجربه می‌کنند. این عوارض شامل موارد زیر می‌شود:
– ضعیف شدن عضلات صورت و گردن
– شل شدن پلک‌ها
– افتادگی لب‌ها
– بی‌حسی صورت
– بروز مشکلات بینایی
– عمیق شدن خطوط بوتاکس شده
– سختی در تکلم یا بلع
– بروز مشکلات تنفسی
– دفع غیرارادی ادرار
برندهای معتبر بوتاکس
بوتاکس تزریقی تحت عنوان برندهای تجاری مختلفی در بازار به فروش می‌رسد. این برندها به لحاظ کیفیت تولید با هم تفاوت دارند اما عملکرد همه آن‌ها تقریبا یکی است. در حال حاضر معتبرترین برندهای موجود بوتاکس تزریقی در ایران عبارتند از:
– بوتاکس دیسپورت
– بوتاکس مسپورت
– بوتاکس نورونوکس
– بوتاکس میوبلاک
– بوتاکس دیستون
– بوتاکس زئومین
– بوتاکس درماتوکس
– بوتاکس بوتولاکس
– بوتاکس ویستابل
مهمترین نکات مراقبت بعد از بوتاکس
مراقبت بعد از تزریق بوتاکس بسیار مهم است و بخش مهمی از اثرات و ماندگاری بوتاکس به این مرحله بستگی دارد. مهمترین نکاتی که برای مراقبت بعد از تزریق بوتاکس باید در نظر داشته باشید عبارتند از:
– تا ۲۴ ساعت بعد از تزریق بوتاکس باید از رفتن به سونا و جکوزی خودداری شود.
– تا ۵ ساعت بعد از تزریق به محل تزریق بوتاکس آب نزنید.
– تا ۲۴ ساعت بعد از تزریق آرایش نکنید، از زدن کرم و ماساژ صورت پرهیز شود.
– از انجام ورزش‌های سنگین تا سه روز بعد از تزریق خودداری شود.
– در ساعات اولیه بعد از تزریق حتما کمپرس سرد استفاده شود.
– دست کم ۵ ساعت بعد از تزریق بوتاکس دراز نکشید و سر را به سمت پایین خم نکنید.
– تا سه روز بعد از تزریق بوتاکس در زمان خواب بهتر است از بالشت بلند استفاده شود.
– در روز اول تزریق از عینک آفتابی استفاده نشود.
– در صورت احساس درد در ناحیه تزریق یا سردرد با تجویز پزشک از مسکن استفاده شود.
جمع‌بندی
یکی از ساده‌ترین و کم تهاجمی‌ترین روش‌ها برای جوانسازی پوست و کاهش چین و چروک‌های پوستی، تزریق بوتاکس است. تزریق بوتاکس برای جوانسازی و پیشگیری از اثرات افزایش سن روی سن، مدت هاست که مورد توجه قرار دارد. تزریق بوتاکس دارای مزایای بسیاری است، با این وجود نمی‌توان از عوارض ناشی از آن نیز به راحتی عبور کرد. ما در این مقاله به همه عوارض رایج و نادری که در اثر تزریق بوتاکس برای مراجعه کنندگان ایجاد می‌شود پرداختیم. تزریق بوتاکس توسط پزشک متخصص و در مراکز تخصصی و درمانی می‌تواند عوارض ناشی از تزریق بوتاکس را به شکل قابل توجهی کاهش دهد.
